Misschien denk je bij ‘rimboe’ aan verre, tropische landen vol exotische dieren. Maar wist je dat ook Nederland zijn eigen kleine “jungle” heeft, waar bijzondere dieren leven? En ja: zelfs hagedissen! Hoewel we hier geen reusachtige leguanen of felgekleurde agamen hebben, zijn er wél een paar soorten die je in onze eigen natuur kunt spotten. Benieuwd welke hagedissen je in Nederland kunt tegenkomen? Lees snel verder!
1. Zandhagedis (Lacerta agilis)
De zandhagedis is de grootste én misschien wel de meest opvallende hagedis van Nederland. Je vindt deze soort vooral in droge, zonnige gebieden zoals heidevelden, duinen en open plekken in het bos. Mannetjes krijgen in het voorjaar een opvallend groene kleur, terwijl vrouwtjes en jongen bruin en veel minder opvallend zijn.
- Lengte: Tot 25 cm
- Leefgebied: Veluwe, Noord-Brabant, Drenthe en de kuststrook
- Leuk weetje: In het voorjaar kun je zandhagedissen zien zonnebaden op open zandige plekken, vaak met een wapperende staart als ze zich bedreigd voelen.
Lees ook:
2. Levendbarende hagedis (Zootoca vivipara)
Dit is de meest voorkomende hagedis in Nederland. Hij is kleiner en minder opvallend dan de zandhagedis, met een bruine tot olijfkleurige rug en een lichte buik. Zijn naam dankt hij aan het feit dat hij – anders dan de meeste hagedissen – zijn jongen levend ter wereld brengt.
- Lengte: Tot 16 cm
- Leefgebied: Vochtige heide, veengebieden, open bosranden en graslanden, onder andere in Drenthe, Overijssel, Veluwe en Limburg
- Leuk weetje: Omdat deze hagedis het koelere Nederlandse klimaat goed verdraagt, kun je hem zelfs op minder zonnige plekken aantreffen.
3. Muurhagedis (Podarcis muralis)
De muurhagedis is een relatief nieuwe bewoner in Nederland. Oorspronkelijk komt deze soort uit Zuid-Europa, maar hij voelt zich inmiddels thuis op zonnige muren, stenen taluds en spoorwegen in Zuid-Limburg en enkele andere stedelijke gebieden.
- Lengte: Tot 20 cm
- Leefgebied: Voornamelijk Zuid-Limburg, rondom Maastricht, en op enkele plekken in stedelijke gebieden
- Leuk weetje: De muurhagedis klimt graag en is vaak razendsnel, dus goed kijken (en stil zijn) als je er één wilt spotten!
4. Hazelworm (Anguis fragilis)
De hazelworm is een bijzondere ‘hagedis’ die vaak voor een slang wordt aangezien, omdat hij geen poten heeft. Toch is het echt een hagedis, herkenbaar aan zijn gladde, koperbruine of grijsbruine lichaam en de mogelijkheid om bij gevaar zijn staart af te werpen. Hazelwormen zijn schuw en laten zich zelden zien maar met een beetje geluk kun je ze tegenkomen in vochtige bossen, heidevelden of ruige graslanden.
- Lengte: Tot 40 cm
- Leefgebied: Verspreid door heel Nederland, vooral in Zuid-Limburg, de Veluwe, Drenthe, Utrechtse Heuvelrug en andere bosrijke gebieden
- Leuk weetje: Hazelwormen bewegen zich langzaam voort en leven vooral verscholen onder bladeren, hout of gras — dus kijk goed waar je stapt als je op pad gaat!
Waar kun je ze het beste zien?
Ga op een zonnige dag eens wandelen in de duinen, op de heide of in Zuid-Limburgse stadstuinen. Hagedissen houden van warmte en liggen graag op een zandpad, muurtje of boomstronk te zonnebaden. In het voorjaar zijn ze het actiefst, want dan zoeken ze de zon om op temperatuur te komen.
Bescherming van hagedissen in Nederland
Alle hagedissen in Nederland zijn beschermd. Dat betekent dat je ze niet mag vangen, storen of hun leefgebied beschadigen. Hagedissen zijn een belangrijk onderdeel van ons ecosysteem want ze eten insecten en zijn zelf weer voedsel voor vogels en andere dieren.
Kleine oerbewoners in onze eigen rimboe
Wie goed kijkt ontdekt dat Nederland best een beetje op een rimboe lijkt vol bijzondere diertjes, zoals onze inheemse hagedissen. Dus trek eropuit, kijk goed om je heen en wie weet spot jij deze fascinerende kleine reptielen!
